Farklı Kültürlerde Yayınlanan Televizyon Dizileri

Farklı Kültürlerde Yayınlanan Televizyon Dizileri

Yurt dışında en çok izlenme oranlarına erişmiş Türk yapımı tv dizileri

Listeye ve yazıya eklemeler yapmak isteyenler; eyupkaanyoksu@gmail.com adresine mail atabilir veya https://www.instagram.com/eyupkaanyoksu sosyal medya üzerinden mesaj atabilir.

Genel Bakış

Yurt dışına televizyon dizilerinin ihracatı için tarih vericek olursak eğer;  ilk dizi ihracatının 2001, 2002 yılları yapımı Deli Yürek dizisi olduğunu söyleyebiliriz. Yönetmen koltuğunda Mustafa Şevki Doğan'ın oturduğu ve başrollerinde Kenan İmirzalıoğlu ile Zeynep Tokuş'un yer aldığı bu yerli yapım, birçok ülkenin fenomen dizisini geride bırakmıştır. Türk dizilerini en çok Balkan ülkeleri ve Ortadoğu ülkeleri takip etmektedir. Dizi sektörünün ihracatı için de bir nevi, kültür ihracı da diyebiliriz. Dizi ihracatı tarihine bakacak olursak eğer hiç kuşkusuz, muhteşem yüzyıl bu konuda 'muhteşem' bir başarıya imza atıyor gibi görünmektedir. Dizi için birçok televizyon kanalı teklifte bulunmuş ve yirmi iki kanal ile anlaşılmıştır. Yayınlar ise Aralık 2011 ile Ocak 2012'de başlamıştır. 2012 yılında 60 farklı ülkede yayınlanmış dizi en fazla ülkeye pazarlanan türk dizisi olmuştur.
Diziler yurt dışında popüler olunca türk oyuncuları kendi ülkelerine davet ediyorlar. Bunun dışında kendi magazin programlarında dahi türk oyunculara yer veriyorlar.

Calinos Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fırat Gülgen'nin Ntv Yaşam Dergisine verdiği röportajdan bir bölüm:

DİZİLERDE TÜRK ÜRÜNLERİ TANITILSIN 

Yurt dışında yayınlanan Türk dizilerine ihraç ürünlerinin yerleştirilmesinin o ülkenin ihracat pazarı açısından iyi olacağını düşündüğünü belirten Gülgen, şunları söyledi:
''Bütün dünya Coca Cola'yı biliyor. Çünkü her filmde oyuncu mutlaka Coca Cola içmiştir. Biz de neden bir Çamlıca veya Pınar Su içilmiyor. Örneğin Ortadoğu'da beyaz eşya mı satmak istiyoruz, dizilerimize onları yerleştirerek, tekstil ürünü mü satmak istiyoruz ona yerleştirilmeli. Böyle bir çalışma yapılıyor, fakat henüz sonuçlanmadı.''

Calinos'un Kazakistan, Bulgaristan, Makedonya, Ortadoğu, Özbekistan, Yunanistan, Kosova, Azerbaycan, İran, Ortadoğu ülkeleri, Romanya, Katar, Arnavutluk, Hırvatistan, Ukrayna gibi ülkelere pazarladıkları dizilerin isimleri şöyle:
''Acı Hayat, Aliye, Annem, Arka Sokaklar, Asi, Asmalı Konak, Aşk ve Ceza, Aşka Sürgün, Aşk-ı Memnu, Aşkım Aşkım, Berivan, Bıçak Sırtı, Bir İstanbul Masalı, Borsa, Bütün Çocuklarım, Büyük Yalan, Candan Öte, Canım Ailem, Çalıkuşu, Çocuklar Duymasın, Deli Yürek, Dudaktan Kalbe, Ekmek Teknesi, Elveda Derken, Eşref Saati, Ezo Gelin, Fırtına, Gece Gündüz, Genco, Geniş Zamanlar, Gurbet Kadını, Gümüş, Hayat Bağları, Hırsız Polis, Ihlamurlar Altında, İki Aile, İki Kız Kardeş, Kapalı Çarşı, Kavak Yelleri, Kaybolan Yıllar, Kınalı Kar, Kurtlar Vadisi, Küçük Kadınlar, Melekler Adası, Melekler Korusun, Menekşe ile Halil, Ömre Bedel, Pars: Narkoterör, Pusat, Sağır Oda, Sahra, Samanyolu, Sır Kapısı, Sırlar Dünyası, Son Bahar, Tatlı Betüş, Yabancı Damat, Yanık Koza, Yaprak Dökümü, Yasemin, Yol Arkadaşım, Yusuf Yüzlü, Zerda, Zeynep, Zirvedekiler''
Anadolu Ajansı verilerine göre İhraç edilen yerli yapım televizyon dizilerinin en çok yayınlandığı ülkeler:
Özbekistan, Yunanistan, Kosova, İran, Romanya, Bosna, Sudan, Irak, Kazakistan, Türkmenistan, Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Azerbaycan...

OYUNCULAR KAHRAMAN GİBİ KARŞILANIYOR 

Türk dizilerinin oyuncuları seyredildikleri ülkelere gittiklerinde kahraman gibi karşılanıyor, katıldıkları tanıtımlardan, oynadıkları reklamlardan büyük meblağlar kazanıyor. Türk yapımcılar, uluslararası fuarlara katılıp televizyon dizisi pazarlıyor. 2014 yılında Dubai'ye gezi düzenleyen eski Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan'ın dikkatini, Türk dizilerinin başladığı saatlerde sokaklarda kimsenin kalmaması ve iş toplantılarının o saatlere konmaması çekmiş. Çağlayan'ın yaptığı açıklama şöyle: "Bu film ve dizilerde sadece Türk malının kullanımını sağlamak değil, aynı zamanda Türk yaşam tarzını da tanıtmak istiyoruz." Dizilerde tanıtılan Türk yaşam tarzı nedir, diye düşündüğümüzde karşımıza şunlar çıkıyor: Türk erkeklerinin hepsi yakışıklıdır. Türk kadınlarının hepsi güzel ve alımlıdır. Türk insanı zengindir. Güzel evlerde oturur, güzel arabalara biner. Pahalı restoranlarda yemek yer. Ayrıca karşımıza şunlar da çıkıyor: Türkiye, ahlaksız tekliflerin sıkça yapıldığı ve ahlak dışı ilişkilerin yaygın olduğu bir ülkedir. Kanun yoluyla çözülemeyen işler, silahlı toplum savunucuları tarafından çözülür. Yukarıda saydıklarımız, bu dizilerin yurtdışında Türkiye'yi layıkıyla temsil etmediğini söyleyenlerin çekinceleri. Öte yandan bu diziler Türk ekonomisine ve yapımcılık sektörüne önemli katkılar yapıyor. Türkiye'deki doğal ve tarihi güzellikleri ön plana çıkarıyor. Dizilerde oluşturulan albeni, Türkiye'yi bir cazibe merkezi haline getiriyor. Bunu yakın zamanlarda hazırlanan rehberlere, dizilerin çekildiği mekânların eklenmesinden de anlamak mümkün. En önemlisi nasıl Amerikan dizilerinde izlediğimiz vampir ve piskopatlar bizi Amerika'nın vampir ve piskopatlardan oluşan bir ülke olduğuna ikna etmiyorsa, bu dizilerin çizdiği tablonun sinemasal bir algı oluşturduğunu da kabul etmek gerekir.
"Arap kadınları kendi hayatını sorguluyor"
Arap ülkelerinde popüler türk yapımı dizileri izleyen arap kadınları kendilerini sorgulamaya başladıkları gözlenmektedir. "Özellikle kadınlar diziyi izledikten sonra kendi hayatlarını değerlendiriyorlar. Benim hayatımda şunlar eksik ya da eşim bana böyle davranmıyor gibi şikayetlerde bulunabiliyorlar. Kadınların kendi yaşamlarını, ortamlarını sorguladıkları bir ortam yaratıyor diziler."

Dizilerle Türk kültürü de satılıyor

İhraç edilen dizilerle Türk kültürünün de satıldığı yönünde pek çok araştırma ve tartışma olduğunu belirterek, yönetmen ve yapımcıların bunu bilinçli olarak yapmasa da dizilerde Türk kültürünün, yaşam tarzının, kullanılan eşyaların, mahalle ve sokakların, şehirlerin gösterildiğini söyledi.
Çok farklı içerikte farklı konuları ele alan diziler ihraç edilmektedir. "Bunlardan bazıları daha sinematik diyebileceğimiz epik konuları ele alıyor. Örneğin TRT'de gördüğümüz Ertuğrul dizisi gibi tarihi bir dönemi ele alıyor, Osmanlı İmparatorluğu'nun doğuşunu ele alıyor. Bu tip diziler de var. Bunun dışında daha polisiye, daha romantik ilişkilere odaklanan diziler de var. Bu çeşitliliğin iyi bir şey olduğunu düşünüyorum."

1-Sıla
Senarist: Muharrem Buhara
Yönetmen: Yasin Uslu, Gül Oğuz
Başrol Oyuncuları: Cansu Dere, Mehmet Akif Alakurt
Türü: Dram, aksiyon
Dizinin en çok izlendiği ülkeler: Azerbaycan, Irak, Kosova

Ortadoğu ve Balkanlardaki başarılarından sonra Güney Amerika'ya da satılmış bir türk dizisidir. Yaklaşık olarak 20 farklı ülke de aynı tarih aralığında yayınlanmıştır.

2-Ezel
Senarist: Kerem Deren, Pınar Bulut
Yönetmen: Uluç Bayraktar
Başrol Oyuncuları: Kenan İmirzalıoğlu, Cansu Dere, Yiğit Özşener
Türü: Aksiyon, Dram
Dizinin en çok izlendiği ülkeler: Bulgaristan, Vietnam, Irak, Şili ve Arjantin.

Ezel dizisi yayınlandığı dönem boyunca en çok izlenen dizilerden birisi olmayı başaran Ezel dizisi uluslararası alanda büyük bir başarıya imza atmıştır. Ay Yapım ve dünyaca ünlü Amerikalı yapım şirketi 20th Century Fox, Ezel dizisinin senaryo haklarının satılması konusunda 2014 yılında anlaştı. Ünlü dizi Amerika'da baştan çekilerek CBS kanalında seyirciyle buluştu.

3-Kurtlar Vadisi
Senarist: Raci Şaşmaz, Bahadır Özdener
Yönetmen: Serdar Akar, Sadullah Şentürk, Zübeyr Şaşmaz, Osman Sınav.
Başrol Oyuncuları: Necati Şaşmaz, Özgü Namal, Oktay Kaynarca
Türü: Aksiyon
Dizinin en çok izlendiği ülkeler: Irak, Azerbaycan, Makedonya
Arapça adı ''Vadi El Diap'' olan dizide, ''Polat Alemdar'' karakteri Arapça dublajında ''Murad'', ''Elif'' karakteri ''Raha'', ''Çakır'' da ''Şakir'' olarak değiştirildi.
Kurtlar Vadisi yurtdışında ülkemizdeki kadar büyük ilgi görmese de Filistin, Birleşik Arap Emirlikleri, Azerbaycan, Özbekistan, Bulgaristan ve Kazakistan gibi ülkelerde yüksek izlenme oranları tutturdu.

4-Elveda Rumeli
Senarist: Alican Yaraş
Yönetmen: Serdar Akar
Başrol Oyuncuları: Erdal Özyağcılar, Şebnem Sönmez
Türü: Dram, Tarih
Dizinin en çok izlendiği ülkeler: Makedonya, Kosova, Arnavurtluk
Dizinin oyuncu kadrosu ve teknik ekibinde Türk ve Makedonlar yer aldı. Dizi, Makedonya'da Manastır dolaylarında çekildi. İki ülkenin topraklarında çekilen dizinin yapımcılığını türk bir firma üstlenmiştir.

5-Muhteşem Yüzyıl
Senarist: Meral Okay - Yılmaz Şahin.
Yönetmen:Taylan Biraderler, Mert Baykal, Yağız Alp Akaydın.
Başrol Oyuncuları: Halit Ergenç, Meryem Üzerli
Türü: Dram ve Tarih
Muhteşem Yüzyıl dizisi Ortadoğu'dan, Balkanlar'a; Avrupa kıtasından Amerika kıtasına kadar izleyici kitlelerine ulaştı. Yetmişten fazla ülkede yayınlanan Muhteşem Yüzyıl toplamda 500 milyona yakın seyirciye ulaştı. Bu sayede oyuncuları dünya çapında üne kavuşan dizi yayınlandığı hemen hemen tüm ülkelerde başarıya ulaştı.
 Muhteşem yüzyıl dizisi ilk olarak yayın hayatına Show TV kanalı ile başlamış ve ardından da Star TV de devam etmiştir. Muhteşem yüzyıl dizisi için birçok televizyon kanalı teklifte bulunmuş ve yirmi iki farklı kanal ile anlaşılmıştır. Yayınlar ise Aralık 2011 ile Ocak 2012'de başlamıştır. Toplam 45 ülkede 210 milyondan fazla izleyiciye ulaşmıştır. Dizi 11 haziran 2014 tarihinde sona ermiştir. 2013 yılında 60 farklı ülkede yayınlanması beklenen dizi en fazla ülkeye pazarlanan Türk dizisi olmuştur. Haziran 2013 tarihinde, Çin devlet televizyonu CCTV diziyi yayınlamak için Tims Productions ile anlaşmıştır.
Bosna-Hersek'te de 27 Ağustos 2012 tarihinde OBN kanalında Süleyman Veliçanstveni (Muhteşem Süleyman) ismiyle ilk kez yayınlanmaya başlayan dizi, yayınlandığı ilk gün ülkenin en çok izlenen dizisi oldu. OBN kanalının açıklamasına göre, 17 ile 49 yaş arasındaki kadınlar arasında yapılan araştırmada, Muhteşem Yüzyıl'ın ülkenin en çok izlenen dizisi olduğu belirtilmiştir.

6-Aşk-ı Memnu
Senarist: Ece Yörenç
Yönetmen: Hilal Saral
Başrol Oyuncuları: Beren Saat, Kıvanç Tatlıtuğ
Türü: Dram, Romantik
Dizinin en çok izlendiği ülkeler: Irak, Kosova, Arabistan
Aşk-ı Memnu yayınlandığı dönemde ülkemizde reyting rekorları kırmış her bölümü günlerce konuşulmuştu. Final yaptıktan hemen sonra başlayan tekrar bölümleri de yine büyük ilgiyle izlenmişti. Yurtdışında da özellikle Arap ve Avrupa ülkelerinde yine aynı ilgiyle takip edilmiştir.

Aşk-ı Memnu televizyon dizisi ispanyolcaya uyarlanmıştır. Yaklaşık olarak 25 ülkede yayınlanmıştır.

7-Öyle Bir Geçer Zaman ki
Senarist: Coşkun Irmak
Yönetmen: Zeynep Günay Tan
Başrol Oyuncuları: Erdal Özyağcılar, Şebnem Sönmez
Türü: Dram
Dizinin en çok izlendiği ülkeler: Irak, Kosovai Filistin, Arabistan
“Ala Maral Zaman” adıyla, Arap televizyonlarında yayınlanmıştır. Bir dönem dizisi olan Öyle Bir Geçer Zaman ki Yunanistan'dan Mısır'a; Suudi Arabistan'dan Sırbistan'a onlarca ülkede ülkemizdeki gibi ilgiyle izlenmiştir.

8-Fatmagül'ün Suçu Ne?
Senarist: Ece Yörenç, Melek Gençoğlu
Yönetmen: Hilal Saral
Başrol Oyuncuları: Beren Saat, Engin Akyürek, Sumru Yavrucuk, Musa Uzunlar, Civan Canova
Türü: Dram
Dizinin en çok izlendiği ülkeler: Makedonya, Arabistan, Filistin, Irak

9-Medcezir
Senarist: Ece Yörenç
Yönetmen: Ali Bilgin
Başrol Oyuncuları: Çağatay Ulusoy, Serenay Sarıkaya, Barış Falay, Mine Tugay
Türü: Dram, Gençlik
Dizinin en çok izlendiği ülkeler: Arabistan, İran, Irak

10-Binbir Gece
Senarist: Yıldız Tunç, Murat Lütfü, Mehmet Bilal, Ethem Yekta
Yönetmen: Kudret Sabancı
Başrol Oyuncuları: Halit Ergenç, Bergüzar Korel, Tardu Flordun, Ceyda Düvenci
Türü: Dram, Romantik
Dizinin en çok izlendiği ülkeler: Arnavurtluk, İran, Almanya, Filistin
Dizi özellikle 2014 Mart ayında Şili'de yayınlanmaya başladıktan sonra diğer Güney Amerika ülkelerinde de gösterime girmeye başlamıştır.